Yasada var uygulamada yok: Kimyasal hadımlık gündemde
Kadına şiddet ve cinsel suçların artmasının ardından “Kimyasal hadım etme” yeniden gündemde. Tıpta, “Kimyasal kastrasyon” olarak adlandırılan yöntemle, ilaçlarla suçlunun vücudunun testosteron hormonu salgılaması engelleniyor, cinsel isteği tamamen ortadan kaldırılıyor. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türk yasalarının kimyasal hadım cezasına uygun olduğunu belirtirken, maddenin uygulamaya geçirilmesinin gündeme gelebileceğini söyledi. 2015 yılında Özgecan Arslan cinayetinin ardından hadımlıkla ilgili yönetmelik çıkarıldı ancak Danıştay, yönetmelikteki “cinsel isteğin yok edilmesi” gibi tanımların yasada yer almadığına hükmetti. Hadım cezası, Avrupa’da birçok ülkede uygulanıyor. ABD’de bir eyalet ilaç yerine cerrahi müdaheleyle hadım ederek, en ağır yaptırımı uyguluyor.
Cinsel suçların artmasının ardından yeniden gündeme gelen “Hadım etme” yaptırımı yasalarda var fakat uygulamada yok. Adalet Bakanı Tunç, yasalarda reform çalışmasına ilişkin açıklama yaparken, bu konunun gündeme gelebileceğini söyledi.
5275 Sayılı Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu’na 2014 yılında eklenen 108’inci madde, mahkûmların “tıbbi tedaviye” tabi tutulmasını infaz hâkiminin takdirine bırakmış durumda. Bu madde kapsamında cinsel suç mahkûmlarının dünyadaki örneklerde olduğu gibi ‘zorunlu’ ya da ‘gönüllü’ kastrasyona tabi tutulabilmesi için kimyasal hadımın nasıl uygulanacağını gösteren bir yasal düzenleme daha yapılması gerekiyor. Adalet Bakanlığı ve hükümetin bu konuda çalışma yapacağı öğrenildi.
ÖZGECAN CİNAYETİYLE GÜNDEME GELDİ
Türkiye’de kimyasal hadım cezası, 2015’te Mersin’de, 21 yaşındaki üniversite öğrencisi Özgecan Arslan’ın öldürüldüğü olay sonrasında tartışılmaya başlandı. 2016 yılında yönetmelik çıkarıldı ve yaptırım hakim taktirine bırakıldı.
Danıştay 10. Dairesi, kamuoyunda ‘Hadım Yönetmeliği’ olarak bilinen ‘Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlarda Hükümlü Olanlara Uygulanacak Tedavi ve Diğer Yükümlülükler Hakkında Yönetmelik’in en kritik maddesini durdurdu.
DANIŞTAY TANIMLARI NET BULMADI
Danıştay , yönetmeliğin yasal dayanağı olan İnfaz Kanunu’nun 108. maddesindeki “Tıbbi tedaviye tabi tutulma ve tedavi amaçlı programlara katılma yükümlülüğüne’ vurgu yaptı.
Kararda, yönetmeliğin 7/1. maddesinde “Cinsel isteğin azalmasını veya yok edilmesini sağlayan yöntem” ifadesine yer verilerek, kanunda yer almayan bir tanımlamaya gidildiği ve ‘tıbbi tedavi’ kavramından ayrılındığını belirtildi.
KİMYASAL HADIMLIK NEDİR?
Bir kişinin testosteron seviyesini azaltmak için hormon verilmesine “kimyasal hadım” deniyor. Tedavi olarak adlandırılan uygulamanın suçlunun rızası dışında yapılmasına insan hakları dernekleri karşı çıkıyor. İlaçla kişinin testosteron hormonu salgılamasının azaltılmasını ve bu yolla cinsel isteğin ortadan kaldırılmasını amaçlanıyor. Testosteron hormon seviyesi yüksek bireyde cinsel aktivite artışı olduğu ve bu durumun saldırganlıkla yakın bağlantılı olduğu düşünülüyor. Bu nedenle testosteron hormonu seviyesi ile işlenen suç arasında bağlantı kuruluyor. Burada kişinin testislerinin cerrahi bir müdahale ile alınması söz konusu değil, cinsel istek tamamen öldürülüyor.
DÜNYADA ÖRNEKLERİ VAR
ABD’de sekiz eyalette, taciz ve tecavüz suçluları kimyasal hadımla cezalandırılıyor. Kaliforniya, Georgia, Louisiana, Montana ve Wisconsin, bu cezalandırmayı sadece reşit olmayanları istismar edenler için uyguluyor.
Taciz veya tecavüz suçlamasından ilk kez hüküm giyenlere, kimyasal hadımı reddetme hakkı tanınıyor. Kaliforniya ve Florida’da bu yöntem suçun tekrarlanması halinde zorunlu uygulanıyor. Teksas ise kimyasal metodun haricinde suçluların cerrahi yolla da hadım edilmesine izin veriyor.
Kimyasal hadımın uygulandığı eyaletler; Kaliforniya, Florida, Georgia, Louisiana, Montana, Oregon, Teksas ve Wisconsin.
Çekya, Danimarka, Estonya, Moldova, Polonya, İsveç ve İspanya, kimyasal hadım yöntemine başvuran Avrupa ülkeleri.
İsveç’de kimyasal hadım yöntemi daha çok taciz ve tecavüzü önlemek amacıyla kullanılıyor. Çocuklara karşı cinsel eğilimleri olanların tedavi için başvurduğu kliniklerde, prostat kanseri tedavisinde kullanılan ilaçlarla söz konusu kişilerin cinsel arzularını bastırılması hedefleniyor.
Rusya’da 2011’de yürürlüğe giren yasaya göre, 14 yaşın altındaki çocuklara tecavüz edenler, psikiyatristlerin önermesi durumda kimyasal hadımla cezalandırılıyor. Suçun tekrarlanmasının bedeli ise müebbet hapis. Güney Kore’de, 2010’da onaylanan yasanın öngördüğü kimyasal hadım ilk kez 2012’de, 13 yaşından küçük dört çocuğa tecavüz ettiği tespit edilen bir kişiye uygulandı.Arjantin, Avustralya, Hindistan, İsrail, Yeni Zelanda da kimyasal kastrasyonun uygulandığı ülkeler arasında.